Stembus 24: DIEST - Groot Lijsttrekkersdebat

1. De Warande

Eén van de onderwerpen die de stad Diest de voorbije legislatuur in de ban hield, is de toekomst van de Warande. De komende jaren wil het stadsbestuur op die locatie meer beleving en ruimte voor sport creëren, met een nieuw zwembad en een nieuwe sporthal. Maar op dit moment zijn de plannen nog niet concreet. Op de laatste gemeenteraad werd aangekondigd dat een beslissing in het dossier pas voor de volgende legislatuur is. Aan welk budget, is ook nog een vraagteken.

Volgens burgemeester van Diest Christophe De Graef is het plan nu klaar, maar is de stad gebonden aan de Vlaamse overheid die aangeeft dat je in de laatste maanden van de legislatuur geen extra financiële druk mag leggen op de volgende legislatuur.

Het dossier over de toekomst van de Warande is in 2020 gestart, en intussen zijn er ook al veel gesprekken geweest met zowel de sportclubs als met geïnteresseerde firma’s. Maar het stadsbestuur krijgt ook kritiek rond dit dossier. Onder meer Jeroen Overmeer, lijsttrekker van N-VA Diest, vindt dat de meerderheid veel belooft, maar dat er bij de uitwerking steeds vaker problemen opduiken.

“Ik vind dat persoonlijk de grootste ontgoocheling van deze legislatuur. De nood aan moderne sportinfrastructuur is gigantisch. Mijnheer De Graef moet niet verwijzen naar de Vlaamse overheid. Als hij binnen zijn stadsbegroting was gebleven, had het wel degelijk beslist kunnen worden. Maar men heeft zoveel beloofd, en er is niets gerealiseerd." Jeroen Overmeer, N-VA

Ook over de totale kostprijs van de vernieuwing van de Warande stellen de oppositiepartijen zich veel vragen. Wat vaststaat, is dat het budget van het project veel hoger uitvalt dan origineel voorzien is. Toen was er was 5 miljoen euro vooropgesteld als investering, en jaarlijks 1,8 miljoen euro om bij te dragen. Wat de kosten nu zijn, kan Geert Cluckers van DDS niet kwijt omwille van de geheimhoudingsplicht.

Ook Vlaams Belang Diest maakt zich zorgen over de bedragen die de stad nodig heeft voor de realisatie. Lijsttrekker Stefan Cypers is van mening dat je als meerderheid elk jaar moet investeren in sport en sportinfrastructuur. Volgens hem maakt het stadsbestuur de omgekeerde beweging, en hebben zij jarenlang niets gerealiseerd, om nu een veel te groot project op poten te willen zetten dat, volgens hem, niet haalbaar is.

Miet Dirix, lijsttrekker voor Groen, is voorstander van een nieuw zwembad met moderne sportinfrastructuur, maar vindt het wel jammer dat de sportraad begin vorig jaar is afgeschaft. Als haar partij verkozen wordt, wil ze meteen werk maken van die opnieuw te installeren. Volgens haar komt van die sportraad heel veel advies, en zorg je er ook voor dat verschillende verenigingen samenwerken.

Nathalie Theys van de partij NU stelt zich niet alleen vragen bij het budget of de uitwerking, maar ook bij de locatie waar de stad dit project wil realiseren. Voor haar is het niet vanzelfsprekend dat de Warande de ideale bestemming is voor de bouw van een nieuw sportcomplex.

"Kunnen we dat zwembad niet loskoppelen, in gesprek gaan met de provincie en een binnen- en buitenzwembad op het domein zetten? De sportcomplexen kunnen we dan loskoppelen en bijvoorbeeld op de citadel plaatsen. Wij hebben daar een heel andere visie op." Nathalie Theys, NU

2. Halve Maan

Ook over de vraag of er in de toekomst nog kan gezwommen worden in provinciedomein Halve Maan, heerst nog altijd wat onduidelijkheid. Alle partijen zijn het erover eens dat ze liever een volwaardig zwembad zien in het domein, maar momenteel wordt onderzocht of het zwembad vervangen kan worden door een ploeterzone of een kleiner zwembad. 2 jaar geleden al besliste de provincie dat het huidige zwembad zal moeten sluiten.

Toen op de Diestse gemeenteraad werd beslist om een motie bij de provincie in te dienen die pleitte voor het behoud van het zwembad, was N-VA wel de enige fractie die zich daarvan onthield.

Volgens de huidige meerderheid zijn er de afgelopen jaren verschillende gesprekken geweest tussen de stad en de provincie, maar is het ook duidelijk dat stad en provincie niet op dezelfde lijn zaten over de toekomst van het provinciedomein. Niet alleen over het zwembad, maar ook bijvoorbeeld over de reservatiesystemen en het maximaal aantal bezoekers per dag. Volgens Geert Cluckers (DDS) is het belangrijk dat de partijen die volgende legislatuur Diest besturen, meteen aan tafel gaan zitten met de provincie om dit dossier verder te bespreken, want ook daar komt uiteraard een nieuw bestuur.

Ook over het reservatiesysteem van het provinciedomein zijn de partijen het dus oneens. Volgens Miet Dirix van Groen zou het systeem volledig moeten verdwijnen, en moet het domein weer vrij toegankelijk worden voor iedereen. Maar het systeem is destijds wel in het leven geroepen om het probleem van de criminaliteit en het vandalisme aan te pakken. Toch vindt Vlaams Belang het systeem niet correct, zeker niet voor de inwoners van Diest zelf.

"Het zijn vooral de abonnementhouders die we voorrang moeten geven, dat is er niet vandaag. Dat zijn vooral mensen van Diest. Zij kopen een abonnement, maar moeten desondanks toch mee aanschuiven in de wachtrij." - Christophe De Graef, Iedereen Diest Christophe De Graef, Iedereen Diest

En dan is er nog discussie over de openingsuren van het provinciedomein. Op dit moment opent het domein om 9 u. 's morgens, maar Jeroen Overmeer van N-VA zou de deuren liever al om 8 u. 's morgens openen. Volgens hem is dat belangrijk voor de vroege zwemmers bij de Diestse inwoners, pas kort voor de middag stroomt de rest van de bezoekers uit Vlaams-Brabant dan toe. Nathalie Theys van NU wil de openingsuren van het zwembad 's avonds vooral verlengen, maar weet dat geen evidentie is omwille van het gebrek aan redders.

3. Citadel

Een derde veelbesproken locatie in Diest is de citadelsite, ook die ondergaat de komende legislatuur een grote transformatie. Elke lokale partij heeft een eigen idee voor de invulling van de historische site. De partij NU wil bijvoorbeeld werk maken van een plan waarbij het historische gedeelte door de stad zelf gerenoveerd kan worden, de rest van de site zou volgens hen geprivatiseerd moeten worden.

DDS wil een gedeelte van de citadel privatiseren. Lijsttrekker Geert Cluckers vindt dat de site (22 hectare) te groot is om alles zelf te doen, want het geld dat dat zou kosten is ook nodig is voor andere projecten in de stad.

Ook lijsttrekker voor N-VA Jeroen Overmeer gaat mee in het idee om een deel te privatiseren. Zijn partij maakt zich zorgen over de financiering van alle renovaties en restauraties die daar moeten gebeuren. Daarnaast wil hij ook de Vlaamse overheid aanspreken om te praten over mogelijke subsidies. Ook het idee om op termijn huizen en andere woongelegenheden te bouwen op de site sluit Overmeer niet uit.

Groen is dan weer tegen de komst van huizen of een nieuw politiekantoor op de citadel-site. De partij stipt aan dat de Diestse citadel uniek, Vlaams erfgoed is. Volgens lijsttrekker Miet Dirix zou de komst van woningen op de site ook betekenen dat er geen festiviteiten meer kunnen plaatsvinden, omdat je dan meer rekening moet houden met overlast en geluidshinder. Volgens Groen moet Diest dus een andere weg inslaan om de citadel betaalbaar en bruikbaar te houden voor de stad.

Vlaams Belang sluit zich aan bij het standpunt van Groen. Ook zij willen het erfgoed van de citadel in die hoedanigheid behouden. Lijsttrekker Stefan Cypers denkt wel aan de mogelijkheden om een stadsparking aan te leggen, of een historisch militair museum.

De eerste fase van het herbestemmingsproject is goedgekeurd door de gemeenteraad, op dat moment is de meerderheid het eens over de plannen. Maar tijdens de besprekingen over fase 2 loopt het mis.

"Wij hebben een andere mening over fase twee dan onze coalitiepartner DDS. Dat gaat over het politiegebouw. Wij weten dat het politiegebouw aan de Leuvensestraat gerenoveerd moet worden, of dat de politie moet verhuizen. Maar wij vinden dat de politie zeer toegankelijk moet zijn. Wij stellen ons de vraag of een politiegebouw op de citadel, op de plaats van de loods helemaal achterin, een goed gelegen plaats is." Geert Cluckers, DDS

4. Bereikbaarheid

In het debat wordt ook gediscussieerd over de bereikbaarheid van Diest, haar centrum en de deelgemeenten. Volgens vervoersmaatschappij De Lijn worden sommige buslijnen die de Oranjestad passeren door heel weinig mensen genomen, en zijn ze daarom niet langer betaalbaar. Burgemeester Christophe De Graef nam zelf de bevoegdheid van mobiliteit op. Er wordt daarom in zijn richting gekeken.

"Er zijn heel veel gesprekken met De Lijn geweest, maar dat beleid is op Vlaams niveau bepaald. Wij hebben nog heel wat kunnen rechttrekken wat Deurne en Vleugt betreft. Het land is opgesplitst in vervoerregio’s. Dat maakt het niet gemakkelijk voor een stad als Diest, die grenst aan verschillende provincies." Christophe De Graef, Iedereen Diest.

Natalie Theys van de partij NU pleit ervoor dat de Diestse inwoner niet moet betalen om het probleem van de mobiliteit op te lossen. Volgens haar zou een busrit tussen Diest en deelgemeenten maximaal één euro mogen kosten. Om het financieel probleem op te lossen, zal volgens de partij de stad zelf een tandje moeten bijsteken.

Ook op vlak van nieuwe fietsstraten is er discussie. Aan de ene kant is er Vlaams Belang, dat tegen de komst van meer fietsstraten is. Volgens lijsttrekker Stefan Cypers zou elke bestuurder gewoon een beroep moeten doen op zijn of haar gezond verstand.

"Wie zijn gezond verstand gebruikt, en op een fatsoenlijke manier voorbij een fietsend kind kan rijden, moet die mogelijkheid hebben." Stefan Cypers, Vlaams Belang

Aan de andere kant staat Groen, dat rotsvast bij het standpunt blijft dat veiligheid moet primeren, zeker tijdens of net na de schooluren. De partij is zelfs voorstander om bepaalde straten af te sluiten op momenten dat er veel kinderen passeren.

N-VA vindt fietsstraten een passend alternatief voor de stad, maar wil vooral de focus leggen op de investering in fietspaden. Fietsstraten kunnen er volgens lijsttrekker Jeroen Overmeer voor zorgen dat auto's aan de kant worden gezet. In het centrum van de stad lijkt hem dat logisch, maar in de deelgemeenten is dat een ander verhaal. Volgens N-VA moeten er ook andere pistes bekeken worden, zoals het invoeren van meer camera's of meer waakagenten.

5. Leegstand

En dan is er ook nog het probleem van de leegstand in het centrum, volgens N-VA gaat het zelfs om een hardnekkig probleem. Om even in kaart te brengen: in 2018 was de leegstand 12,6%, in 2023 is dat gezakt naar iets meer dan 10%. Maar toch is lijsttrekker Jeroen Overmeer niet overtuigd.

"Ik nodig u uit om eens naar de Hasseltsestraat en de Botermarkt te komen kijken. Ongeveer de helft van al die panden daar staan leeg. En ik vind het ook spijtig dat de parkeerinkomsten deze legislatuur van een half miljoen naar anderhalf miljoen gestegen zijn. Dat is een stijging met 300%, en dat met een liberale burgemeester." Jeroen Overmeer, N-VA

Volgens Overmeer kan het een oplossing zijn om de premies die gegeven worden om zich in de binnenstad te vestigen in plaats van buiten het centrum, te verhogen. En ook meer druk zetten met een leegstandbelasting op eigenaars van winkels die de panden veel te lang leeg laten staan.

Volgens Geert Cluckers moet eerst en vooral eerst het kernwinkelgebied ingeperkt worden, want volgens hem zijn er nu veel gebieden zonder winkels. En er moet ervoor gezorgd worden dat er meer evenementen in Diest plaatsvinden. Zo komt er veel volk naar de stad en dat maakt het volgens Cluckers interessant om te investeren.

Volgens burgemeester Christophe De Graef heeft de leegstandtaks in 2023 100.000 euro opgebracht, en zal die in 2024 bijna het dubbele opbrengen. Volgens hem is de oplossing voor de leegstand extra stimulansen aan mensen aanbieden om hen zo aan te trekken naar het kernwinkelgebied.

NU-lijsttrekker Natalie Theys, die zelf een winkel in Diest uitbaat, wil stap per stap werken. Volgens haar moet de leegstand locatie per locatie aangepakt worden, en moet de toekomstig schepen van ondernemen met die ondernemers gaan praten. Ze is ook van mening dat leegstandtaks niet geïnd moet worden als een eigenaar zijn huurprijs wil laten zakken, of zijn pand wil vernieuwen. Vlaams Belang sluit zich aan bij de standpunten van NU-lijsttrekker Natalie Theys. Leegstand is niet goed voor een stad, als je die kan wegwerken wordt de stad aantrekkelijker.

Ten slotte wil ook Groen werk maken van een beter leegstandbeleid.

"Wij zijn ook voor een leegstandbelasting en voor een starterssubsidie. Wij willen onderzoeken of de stad zelf panden kan kopen, renoveren en verhuren aan starts. Stapsgewijs kunnen we die prijs dan gaan verhogen." Miet Dirix, Groen