Stembus 24: PROVINCIE VLAAMS-BRABANT - Groot Lijsttrekkersdebat

Op 13 oktober kan u ook gaan kiezen voor de provincie. We zetten we nog eens op een rijtje hoe het de afgelopen 6 jaar in elkaar zat.

In kiesdistrict Leuven, onze regio, zijn er altijd 16 zetels te verdelen. N-VA werd bij ons de grootste partij in 2018 met 5 zetels, en bracht een coalitie tot stand met cd&v (3 zetels) en Open Vld (2 zetels). Groen en Vooruit, die de legislatuur ervoor wel in de coalitie zaten, werden naar de oppositie verwezen. Ook Vlaams-Belang bevond zich de afgelopen 6 jaar aan die kant.

Bea Knaepen (PVDA), Joris De Vriendt (Vlaams Belang), Marc Florquin (Vooruit), Tie Roefs (Groen), Bart Nevens (N-VA), Ann Schevenels (Open Vld) en Karin Brouwers (cd&v) leggen hun standpunten uit.

1. Behouden van Zwemwater?

Een eerste thema gaat over het al dan niet behouden van zwemwater in de provinciedomeinen van Diest (Halve Maan) en Kessel-Lo. De deputatie van de provincieraad had deze legislatuur plannen om in beide provinciedomeinen de zwembaden te sluiten of op zijn minst te onderzoeken of ze nog konden blijven voorbestaan. Volgens de deputatie waren de zwembaden verouderd, en kosten ze ook te veel.

“De afgelopen legislatuur is er voor 35 miljoen euro geïnvesteerd in de 4 provinciedomeinen van Vlaams-Brabant, meer dan ooit nodig was”, zegt gedeputeerde Schevenels . Er zijn in die domeinen 3 buitenzwembaden die ongeveer 40 jaar oud zijn. Als de provincie die wil vernieuwen, kost dat 25 tot 30 miljoen. Gedeputeerden vrezen dat ze zo minder kunnen investeren in andere projecten, die ook subsidies nodig hebben. Maar in de verkiezingsfolder van Open Vld-lijsttrekker Ann Schevenels staat nu toch dat ze een echte prioriteit wil maken van het behoud van het zwemwater.

Marc Florquin, lijsttrekker voor Vooruit, noemt het dossier van het zwemwater in de provinciedomeinen een klucht. Hij vindt het vreemd dat verschillende partijen 2 jaar geleden een andere mening hadden over de toekomst van de zwembaden, en dat nu, vlak voor de verkiezingen, iedereen plots voor het behoud stemt. Zelf noemt Florquin het dossier een breekpunt voor Vooruit, als ze zouden deel uitmaken van de nieuwe meerderheid: “Wij willen zwembadkuipen in de domeinen.”

Bij N-VA heeft het dossier hen vooral met de feiten op de neus gedrukt. Lijsttrekker Bart Nevens betreurt het dat er de afgelopen legislaturen te weinig geïnvesteerd werd in het onderhoud van die zwembaden. Het idee om de zwembaden misschien te sluiten, kwam volgens hem voort uit veiligheidsoverwegingen. N-VA zegt dat de partij geen probleem heeft met investeren in waterrecreatie of zwembaden, maar wil wel een duidelijk overzicht van de kost van de renovatie, en de kost om het zwembad in de toekomst uit te baten.

“Laat ons de studie afwachten, en niet op de feiten vooruitlopen. Daarna zullen beleidskeuzes gemaakt moeten worden, en dat zal misschien ten koste gaan van de fietssnelweg. Maar als het zo is, so be it.” Bart Nevens, N-VA

Ondanks de grote hoeveelheid leidingwater dat naar de zwembaden in de provinciedomeinen gaat, is ook Groen voorstander van het behoud. Voor hen is het vooral belangrijk dat het water van de zwembaden op een natuurlijke manier gezuiverd kan worden. Een andere mogelijkheid die Groen ziet is een zwemvijver, waar de ondergrond natuurlijk blijft in plaats van in beton. Zelfs een combinatie van de 2 in één provinciedomein lijkt Groen-lijsttrekker Tie Roefs geen slecht plan.

Lijsttrekker voor cd&v Karin Brouwers vindt het vooral belangrijk dat de nieuwe deputatie zo snel mogelijk keuzes gaat maken over wat er wel en niet komt in de provinciedomeinen. Zelf is ze voorstander van het behoud van zwembaden in zowel Kessel-Lo als Diest, maar ze geeft ook andere mogelijke voorbeelden van recreatie aan. Zo wil ze bijvoorbeeld bekijken of de Leuvense rolschaatsclub, waar Bart Swings zijn eerste training deed, geen nieuwe piste kan krijgen in één van de domeinen.

Joris De Vriendt, lijsttrekker voor Vlaams Belang, hecht iets minder waarde aan de keuze tussen een zwemvijver of een zwembad. Zijn partij pleit vooral voor open zwemwater in een veilige omgeving. De lijsttrekker voor de kamer van de partij, Britt Huybrechts, zei enkele maanden geleden al dat de provinciedomeinen een broeihaard waren voor jongeren die amok willen maken, en daar is ook De Vriendt het mee eens.

PVDA wil benadrukken dat ze, toen ze het nieuws van een mogelijke sluiting hoorden, meteen gestart zijn met een petitie die ondertekend werd door duizenden mensen. Lijsttrekker Bea Knaepen zegt ook dat ze verheugd is dat cd&v en Open Vld van standpunt veranderd zijn over de zwemgelegenheden. Ook het idee van duurzame filters en zonnepanelen juicht ze toe.

2. Bestuursniveau van de provincie

Er wordt al even gesproken over het mogelijk afschaffen van de provincies en de provincieraden. Tijdens de verkiezingen in juni hadden meerdere partijen dat voorstel in hun verkiezingsprogramma staan. Ook N-VA-lijsttrekker Bart Nevens is voorstander van die afschaffing, ook al was hij de afgelopen 6 jaar hoofdgedeputeerde van het provinciebestuur Vlaams-Brabant.

Tijdens de vorige verkiezingen in 2018 was Ann Schevenels, lijsttrekker voor Open Vld, nog voorstander van het behoud van de provincies. Maar in het programma van Open Vld staat dit jaar heel duidelijk: “We schaffen de provincies af. Er zit geen toekomst meer in.”Volgens Schevenels is het ook een kwestie van te weinig structuur en duidelijkheid. Als de provincies toch blijven bestaan, vindt ze het noodzakelijk dat er herbekeken wordt wat de kerntaken van het bestuur zijn: het onderhouden van de waterlopen, oplossing zoeken voor wateroverlast, de fietssnelwegen en de provinciale zwembaden.

Wanneer we de vraag stellen wie voor een afschaffing is van de provincieraden zoals ze nu zijn, steken 5 van de 7 lijsttrekkers hun hand omhoog. Enkel Karin Brouwers van cd&v en Bea Knaepen van PVDA doen dat niet.

Knaepen is van mening dat ze wel moeten blijven bestaan, zolang er geen duidelijkheid is waar de bevoegdheden en de budgetten naartoe gaan in geval van afschaffing. Ze vindt ook dat de taken die de provincie vandaag heeft, goed uitgevoerd worden. Het bestaan van dat niveau heeft volgens haar verschillende voordelen. Zo kan je bijvoorbeeld bij het aanvragen van omgevingsvergunningen een beroep doen op de deputatie, als een gemeente je voorstel eerder heeft afgekeurd.

Karin Brouwers van cd&v is de enige lijsttrekker die resoluut kiest om het provincieniveau te behouden. Ze is van mening dat de provincies wél een belangrijke rol te vervullen hebben. Als de provincieraden afgeschaft worden, zullen de bevoegdheden overgedragen worden aan zowel Vlaanderen, als de steden en gemeenten zelf, en daar knelt het schoentje voor haar. Ze vindt dat Vlaanderen te ver verwijderd staat om kleinere, provinciale problemen aan te pakken, en dat de kleinere steden en gemeenten nu vaak al problemen ondervinden bij het verdelen van hun bevoegdheden.

Volgens Tie Roefs, lijsttrekker voor Groen, is er nu een gebrek aan democratische controle: “De interne staatshervorming heeft 2.000 tussenstructuren met zich meegebracht die heel veel geld kosten. Een kat vindt er haar jongeren niet in terug.” Ze vindt dat de provincieraad op deze manier niet werkt, omdat er onderling weinig tot geen debat wordt gevoerd. Roefs haalt het voorbeeld aan van de provinciezwembaden, en beweert dat in dat dossier geen enkel provincieraadslid van cd&v een vraag gesteld heeft. “En hetzelfde geldt ook voor de mandatarissen van Open Vld. Dat vind ik heel erg.”

Voor Joris De Vriendt van Vlaams Belang is het heel duidelijk dat er veel te veel bestuursniveaus zijn. Een oplossing voor hem ligt in het versterken van het Vlaamse niveau, dat nu te weinig aandacht heeft voor het platteland en de kleinere gemeenten: “Interne Vlaamse staatshervorming is nodig. Laat ons zorgen dat we onze eigen taken goed uitvoeren, en de Vlaams-Brabantse identiteit helpen versterken.”

Marc Florquin van Vooruit vindt het vooral jammer dat de Vlaamse regering geen duidelijk antwoord geeft op de vraag of de provincies al dan niet moeten blijven bestaan. Voor hem zijn er 2 mogelijkheden:

“Ofwel laat je de provincies bestaan, en geef je ze terug volle bevoegdheden zodat ze echt kunnen doen wat ze moeten doen. Ofwel schaf je ze af, maar dan moet je de gemeenten meer versterken. Nu is het vis noch vlees.” – Marc Florquin, Vooruit

3. Brabantse Wouden

Ondertussen zijn de Brabantse Wouden al bijna een jaar erkend als Nationaal park. Concreet gaat het om het Heverleebos, het Meerdaalwoud, het Zoniënwoud en het Hallerbos. Tegen 2030 zouden al de verschillende gebieden met elkaar verbonden moeten zijn om de natuurwaarde en biodiversiteit in onze regio te vergroten. Ook op vlak van toerisme zou het Nationaal park een maarwaarde zijn. Maar zijn er nu, na één jaar, al cijfers die aantonen dat die erkenning ook gewerkt heeft?

“Ja. Het is voor mij nog altijd de mooiste realisatie van deze legislatuur.” Bart Nevens zegt met trots dat de erkenning ervoor gezorgd heeft dat 10.000 hectare natuur beschermd blijft. Hij wil zelfs een stap verder gaan, en hoopt dat onze regio in de toekomst ook een landschapspark kan erkennen, bijvoorbeeld bij de Getevallei of de Demerbroeken in Diest: “Er is potentie. Ik hoop dat de nieuwe Vlaamse minister van Omgeving een oproep doet om nieuwe landschapsparken te erkennen.”

Ann Schevenels van Open Vld heeft het dossier van de Brabantse Wouden ook altijd gesteund. Ze vindt dat belangrijk om zulke groene open ruimtes te creeëren, want als Vlaams-Brabant zijn we de dichtst bebouwde provincie van het land.

Marc Florquin van Vooruit geeft toe dat hij het eens is met Bart Nevens over het feit dat de parken een meerwaarde zijn voor onze provincie: “Maar we moeten niet ontkennen dat er ook een probleem is. De Boerenbond heeft klacht neergelegd tegen dit project.” De bond vreest dat er in de toekomst landbouwgrond moet verdwijnen om die verbindingen te maken. Volgens Florquin moet dat probleem opgelost worden, maar hij benadrukt wel dat hij en zijn partij voorstander zijn van de erkenning van de Brabantse Wouden.

PVDA heeft zich dan weer bij het decreet onthouden, omdat ze vonden dat er te weinig visie was bij het dossier. Volgens lijsttrekker Bea Knaepen heeft het dossier voor een conflictmodel gezorgd tussen landbouw en natuur.

Joris De Vriendt, lijsttrekker voor Vlaams Belang, gaat verder in op de volgens hem terechte klacht van landbouwers, die Florquin eerder aanhaalde. Hij beweert dat er tientallen hectaren pachtgronden zijn weggekocht achter de rug van de boeren. De Vriendt durft zelfs te zeggen dat minister Demir op die manier Vlaams-Brabant een slechte dienst bewezen heeft: “Men heeft het idee van landschapsparken eigenlijk besmet door onze partners (de boeren) de gordijnen in te jagen.”

Ook Karin Brouwers, lijsttrekker voor cd&v, is van mening dat het project van in het begin niet goed aangepakt is. Er is volgens haar veel te weinig overleg geweest met belanghebbenden. Ook over het feit dat landbouwgrond weggekocht wordt achter de rug van de boeren is ze niet te spreken.

Het dossier van de Brabantse Wouden ligt ook Groen-lijsttrekker Tie Roefs na aan het hart. Ze wil ook meegeven dat vanuit de lokale besturen, bijvoorbeeld Huldenberg, heel wat inspanningen zijn gedaan om in dialoog te treden met de landbouwers.

“Bij het dossier van de Getevallei tijdens vorige legislatuur is men net als nu voor de uitdaging komen te staan van natuur tegen landbouw. Men is er toen ook in geslaagd, het kan dus. Er zijn altijd stemmen die er garen bij spinnen om landbouw tegen natuur op te zetten, maar er zijn evenveel partijen die echt op die verzoening uit zijn.” Tie Roefs, Groen

“Ik hoor dat hier veel over dat dossier gepraat wordt, zonder de inhoud te kennen.”, zegt hoofdgedeputeerde Bart Nevens nog. Volgens hem is de kleine 4% aan landbouwgrond die naar het dossier gaat niet het probleem, maar wel de vertuining van landbouwgrond. “Wij zijn het enige Nationaal park dat zo ver gegaan is om landbouwers te betrekken.”, stelt Nevens. “Er werd vanuit de provincie ook een vzw opgericht, speciaal voor boeren die op een positieve manier willen meewerken aan zulke projecten”.