Stembus 24: LEUVEN - Groot Lijsttrekkersdebat
Mohamed Ridouani (Vooruit), Zeger Debyser (N-VA), David Dessers (Groen), Dirk Vansina (cd&v), Alexandra Roumans (LvL), Anton Nilis (PVDA) en Britt Huybrechts (Vlaams Belang) debatteren onder meer over betaalbare huisvesting, mobiliteit, de podiumkunstenzaal, criminaliteit en veiligheid, en sport.
“Ik sta hier als een fiere burgemeester, ik ben trots op wat ik gerealiseerd heb. De kiezer zal beslissen, maar ik heb goed samengewerkt met Groen en cd&v. We waren samenhangend. Er zijn andere partijen die een heel ander programma hebben, dat van N-VA bijvoorbeeld verschilt heel sterk van dat van ons. Maar nog eens, het is aan de kiezer om de kaarten te leggen." Mohamed Ridouani, Vooruit
Zo opent Mohamed Ridouani ons lijstrekkersdebat. Op de vraag of een coalitie met PVDA kan, zegt hij dat de partij vaak onrealistische voorstellen. Op de vraag of een coalitie met PVDA kan, zegt hij dat de partij vaak onrealistische voorstellen heeft en het hen ontbreekt aan een samenhangend programma, maar helemaal uitsluiten doet hij de extreemlinkse partij niet.
“Wij doen net voorstellen die echt nodig zijn om van Leuven een stad te maken waar je kan blijven wonen. Wij willen het stadsbestuur wakker houden op links.” Anton Nilis, PVDA
Voor David Dessers en zijn partij Groen lijkt het afwachten in welke mate de Leuvenaar het gevoerde mobiliteitsbeleid volgt of net afstraft. “Maar besturen was een goeie ervaring”, zegt Dessers. “Ik heb geen schrik, onze doelstelling is om nog wat ambitieuzer te zijn in de aanpak van verkeersveiligheid. En dan zouden we ergens in de buurt van de vorige uitslag (bijna 20%) moeten uitkomen.”
Weerwerk wordt vooral verwacht van oppositiepartij N-VA. “Ik denk dat er een momentum is, op thema’s als veiligheid, mobiliteit en financiën horen we veel ontevreden mensen”, is lijsttrekker Zeger Debyser hoopvol. “Het enige alternatief is N-VA. We hebben Leuven-Bad bijvoorbeeld kunnen tegenhouden, veel mensen zijn ons daar dankbaar voor. De stem van de niet tevreden kiezer moet gehoord worden, hopelijk door in de meerderheid te komen vanaf 2025.”
“CD&V heeft de afgelopen jaren gezorgd voor een realistische en evenwichtige koers binnen de bestuursploeg. Wij zijn de partij die niet gelooft in de extreem opgelegde verandering, maar wel in een gedragen verandering. Luisteren, en indien nodig de plannen aanpassen. Dat toetsen op het terrein, daar willen we voor blijven zorgen” Dirk Vansina, cd&v
Voor Liberaal voor Leuven en lijsttrekker Alexandra Roumans is het misschien wel bang afwachten of zelfs 1 zetel nog haalbaar is, nadat de liberalen ook in 2012 en 2018 al telkens kleiner werden in Leuven. “Maar we hebben een nieuw verhaal, in Leuven is er veel liberaal potentieel.”
Britt Huybrechts en Vlaams Belang trekken met “Leuven weer van ons” naar de kiezer. “Het huidige stadsbestuur luistert niet naar de Leuvenaar. Er is veel pseudo-inspraak, ga maar eens praten met de inwoners. Er zijn tal van actiecomités van ontevreden mensen.”
1. Wonen
Groen pleit ervoor niet alles aan de vrije markt over te laten. “Dat betekent dat we meer publieke initiatieven moeten nemen, sociale woningen bouwen, budgethuurwoningen, de Community Land Trust… De stad mag tussenkomen en als overheid actief zijn op de woningmarkt.”
“470 000 euro om een woning te kopen in Leuven, gemiddeld, is onhaalbaar voor veel mensen. De projectontwikkelaars moeten veel strengere voorwaarden opgelegd krijgen, nu is het niet streng genoeg en moeten ze te weinig betaalbare of sociale woningen bouwen in megaprojecten”, klinkt het bij PVDA.
“Verschrikkelijke ideeën vind ik het. Al die regeltjes, altijd het zo ingewikkeld maken. De enige oplossing is woningen bijbouwen. Dan daalt de prijs vanzelf." Alexandra Roumans, Liberaal voor Leuven
N-VA wil de verhoging van de opcentiemen op de roerende voorheffing, ingevoerd door de meerderheid aan het begin van de legislatuur, terugdraaien. “Een asociale maatregel, bijvoorbeeld voor mensen met een klein pensioen, de huurprijs wordt ook aangepast als dat gebeurt”, zegt Zeger Debyser. “Jonge kopers willen we helpen door drie jaar de onroerende voorheffing terug te betalen. En er moeten strengere controles komen op wie een sociale woning krijgt. Kennis van het Nederlands moet bijvoorbeeld een vereiste zijn. Het klopt ook dat er meer gebouwd moet worden.”
“Ik geloof niet in fabeltjes, de huurprijs wordt helemaal niet verlaagd als je de onroerende voorheffing opnieuw verlaagt. Onze onroerende voorheffing zit onder het gemiddelde van de centrumsteden. De helft van de woningen in Leuven zijn trouwens eigendom van niet-Leuvenaars. Een bijdrage is dan niet meer dan redelijk.” Dirk Vansina, cd&v
Een woonrapport geeft aan dat er in Leuven tegen 2040 liefst 8000 woningen moeten bijkomen. Vraag is dan uiteraard waar. “Elk jaar komen er 1000 Leuvenaars bij. Je kan niet zomaar overal woontorens gaan neerzetten. Bouwen in de deelgemeenten is sowieso al een ander verhaal. Het heeft geen zin om buiten het centrum hoge torens te gaan zetten, maar gericht kan je daar misschien wel naar 3,4 of 5 bouwlagen gaan. Dat is aanvaardbaar als er genoeg open ruimte in de buurt is”, legt Mohamed Ridouani het standpunt van Vooruit uit.
“In de hoogte kan absoluut binnen Leuven-centrum, op voorwaarde dat het historisch centrum niet aangetast wordt”, is de visie van Vlaams Belang en Britt Huybrechts. “In de deelgemeenten zou ik wel opletten, die moeten landelijk blijven. Veel inwoners bevestigen er ook dat ze geen hoogbouw willen. De stad kan ook beslissen, als er wetgeving rond komt, om een maximum aantal niet-Europeanen toe te laten.”
Groen stelt dan weer vast dat er oudere mensen zijn die heel lang in hun grote woning blijven, ook als de kinderen het huis uit zijn.
“In een stad die kampt met schaarste aan ruimte, moeten we bekijken of we die woningen niet kunnen opdelen voor bijvoorbeeld 2 gezinnen, op voorwaarde dat we de oorspronkelijke bewoners een goed, kwalitatief alternatief bieden. In puur de markt zijn werk laten doen, geloven we echt niet. De vraag in Leuven is te groot om te denken dat enkel het aanbod vergroten genoeg gaat zijn.” David Dessers, Groen
“Ik ben het niet eens met het voorstel van Groen”, zegt coalitiepartner Dirk Vansina. “We verliezen zo het menselijke aspect uit het oog.” “Maar we leggen het niet op, we willen er wel over nadenken,” benadrukt David Dessers.
Wat betreft sociale woningen, wijst burgemeester Ridouani voor een stukje naar de Vlaamse Overheid. “Die moet extra geld vrijmaken, maar ik wil wel even het palmares van deze bestuursploeg erbij halen. Men verwijt ons dat we niet snel genoeg gaan, maar er is in totaal een volledig Sint-Maartensdal erbij gekomen. Er zitten nog eens 800 woningen in de pijplijn. Meer kan je echt niet doen in 1 legislatuur. En anders, vertel me waar er nog meer kunnen komen? We hebben Wijgmaal, Lolanden, de Sint-Janbergsesteenweg,… Je moet ook nog zien dat je al die woningen ingebed krijgt.” PVDA betwist de cijfers.
“Er zijn maar 300 gezinnen extra, in zes jaar tijd, die een sociale woning hebben gekregen. Aan dat tempo duurt het nog meer dan 100 jaar voor de wachtlijst weggewerkt is. De stad moet meer gronden opkopen voor de projectontwikkelaars dat doen. Dwing minstens 1/3e sociale woningen af.” Anton Nilis, PVDA
Alexandra Roumans en LvL wijzen erop dat een sociale woning een overgangsmaatregel moet zijn. “Kunnen we het daar eens over hebben? Een sociale woning mag geen ultiem doel zijn, zoals PVDA precies wil!”
2. Mobiliteit
Naast wonen is net zoals in 2018 mobiliteit een belangrijk verkiezingsthema in Leuven. “Leuven heeft nog altijd veel bezoekersparkeerplaatsen, maar de tijd dat je zomaar voor de winkel kon parkeren, is voorbij. Leuven groeit, de KU Leuven groeit, er zijn gewoon veel meer mensen waardoor we ons allemaal zouden vastrijden zonder maatregelen. De shift naar een andere mobiliteit is gewoon nodig”, zegt bevoegd schepen David Dessers (Groen). “Maar: de wagen blijft welkom in onze stad.”
“Stop met het wij-zijbeleid”, vindt Alexandra Roumans dan weer. “Het is de auto tegen de fiets, we moeten samen zoeken naar een nieuwe mobiliteit. Vooral de collega’s van Groen willen de auto wegduwen uit het centrum.”
“Ik vind dat Leuven vooral een negatief mobiliteitsbeleid voert: boetes, parkeerplaatsen wegnemen. Probeer dat positief te maken: alternatieven aanbieden zodat mensen zelf de keuze maken om om te schakelen. Er is geen randparking op de Diestsesteenweg, er is geen fijnmazig deelfietsensysteem, er zijn nog altijd te weinig fietsenstallingen.” Zeger Debyser, N-VA
“Er moeten meer shop and goplaatsen komen in Leuven. Op de in de toekomst autovrije Vismarkt bijvoorbeeld. Parking de Vaartkom is trouwens de enige parking die betaalbaar is." Britt Huybrechts, Vlaams Belang
“CD&V wil de stad bereikbaar houden voor alle vervoersmodi”, zegt Dirk Vansina. “30 kilometer aan nieuwe voetpaden hebben we aangelegd, maar we zoeken een evenwicht, ook voor mensen die minder mobiel zijn en de wagen nodig hebben.”
In Leuven kwamen er de afgelopen jaren veel zone-30’s bij, soms gepaard met verkeersdrempels of flitscamera’s. Dat zorgde op bepaalde plaatsen voor protest. “Maar we blijven achter het principe van die aanpak staan”, zegt Mohamed Ridouani. In buitenlandse steden is zone-30 doorsnee. Het vraagt aanpassing, maar het aantal ongevallen daalt en mensen sturen hun kinderen sneller met de fiets naar school. En wie me aanspreekt, wil vaak zelfs meer controle en handhaving!”
“Als ik in de wijken kom, zijn mensen tevreden. Minder ongevallen, trager verkeer, en jong en oud voelen zich veilig." Mohamed Ridouani, Vooruit
“Op de afgelegen verbindingswegen zijn we resoluut tegen”, countert N-VA. “De Schoolbergenstraat, de Leming,… Dat vinden we geen goed idee. Leg daar dan een fietspad aan.”
“Het is gewoon te verwarrend als je verschillende snelheidsregimes toelaat”, concludeert David Dessers. “We kiezen voor coherent beleid. We weten dat de Leuvenaar wakker ligt van hardrijders en verkeersonveiligheid. Met een zachte aanpak gaan we daar niks aan veranderen, dan moet je durven handhaven.”
3. Podiumkunstenzaal
Het duurste project voor de komende legislatuur wordt de bouw van de podiumkunstenzaal, normaal gezien in de benedenstad (Brusselsestraat). 80 miljoen euro zou die eerst kosten, al zou die prijs ondertussen al oplopen tot meer dan 100 miljoen euro. Toch is dat geen bezwaar voor cd&v. “Dezelfde discussie hebben we gehad bij de bouw van museum M in 2009”, zegt Dirk Vansina.
“Het museum was toen ook te duur, zogezegd, en waarom al dat geld voor cultuur, en kon het niet ergens anders gebouwd worden dan in het stadscentrum? Terwijl nu iedereen het erover eens is dat M dynamiek in de stad heeft gebracht, en goed is voor horeca en handel, en zelfs voor de kenniseconomie. Hoog opgeleide mensen verlangen naar dergelijk aanbod, en die hebben we nodig als welvaartsmotor. Zo’n project kan niet elke legislatuur, maar soms is er nood aan. Het gaat om veel meer dan alleen cultuur, de benedenstad gaat heropleven.”
Ook PVDA is voor een podiumkunstenzaal, maar wil die verhuizen naar een andere plaats door de mobiliteit errond.
“Je kan de benedenstad op andere manieren nieuw leven inblazen, er zijn nog wijken in Leuven die zo’n zaal nu niet hebben, en ook levendig zijn. Ik begin het stadsbestuur er zelfs van te verdenken de podiumkunstenzaal te gebruiken om een parking aan de Bruul aan te kunnen leggen.” Anton Nilis, PVDA
Vlaams Belang zit op een heel andere lijn. “Het gebeurt al te vaak in dit bestuur dat de uiteindelijke kostprijs de schatting ver overtreft. Als ik een offerte krijg om een huis te bouwen, zou ik ook niet aanvaarden dat ik plots een pak meer moet betalen”, klinkt het bij Britt Huybrechts. “En wij willen ook dat de zaal aan het station komt. Wij geloven echt niet dat mensen bijvoorbeeld een shuttlebus gaan nemen naar de Brusselsestraat vanuit een randparking. De ideale locatie is aan het station, daar komen treinen en bussen aan.”
“De podiumkunstenzaal ligt echt perfect in het centrum van de stad”, betwist Ridouani. “De horeca en handel gaan er inderdaad van profiteren, en er komt een parking in de buurt. Aan het station is een slecht idee. Dat is vandaag al helemaal verzadigd, we gaan de komende jaren hemel en aarde moeten verzetten om het station aan de achterkant uit te breiden en te ontlasten. Nog een zaal erbovenop is echt een slecht idee. We vragen wel steun aan de Vlaamse Overheid, we verdienen als centrumstad dit project. We mogen die ambitie toch wel hebben, als centrumstad?”
“N-VA zegt al sinds 2012 dat de podiumkunstenzaal aan het station moet komen, omdat je er duurzame mobiliteit hebt. Vergelijk met de Elisabethzaal in Antwerpen, die ligt aan het station. Je kan niet over een klimaatstad spreken als de zaal bij ons in het centrum komt, en wagens de Kapucijnenvoer afrijden om op het Sint-Jacobsplein te komen staan” Zeger Debyser, N-VA
De huidige meerderheid zit duidelijk op dezelfde lijn als het over de locatie gaat, want ook Groen pleit voor het centrum. “In het centrum krijg je een cultuurhuis van en voor de Leuvenaars, waar je gewoon binnen en buiten kan wandelen. De AB in Brussel, de Vooruit in Gent,… die liggen pal in het centrum. En de mobiliteit? Als de zaal er staat, is het wellicht 2030. Dan heb je een andere mobiliteit, autonome shuttles vanuit randparkings bijvoorbeeld komt er echt wel aan. Cultuurhuizen in de rand inplanten is echt voorbijgestreefd”, besluit David Dessers.
Liberaal voor Leuven merkt nog op dat het niet alleen Cultuur met een grote C mag zijn in de nieuwe zaal.
“We horen dat pakweg Gert Verhulst niet welkom zou zijn, ik hoop dat die zaal wel kan renderen en dat ook commerciële producties er welkom zijn, anders kom je bij een bodemloze put uit.” Alexandra Roumans, Liberaal voor Leuven
We haalden voor elke partij ook een opvallend standpunt uit het programma:
4. Criminaliteit
Nergens zou er volgens cijfers van de federale politie meer criminaliteit zijn dan in Leuven, bleek enkele weken geleden. Maar burgemeester Ridouani nuanceert: “Men deelt het aantal pv’s door het aantal inwoners, maar de studenten worden niet meegeteld. Dat zijn er 50 000! Alle pv’s rond geluidsoverlast, kotfeestjes,… Die horen daar ook bij. En een pv voor geluidsoverlast heeft dezelfde waarde als eentje voor moord, verkrachting, gewelddadig gedrag,… Zo krijg je hoge cijfers. Ik kijk liever naar de stadsmonitor en de cijfers van de Leuvense politie. Daaruit blijkt dat Leuvenaars zich heel erg veilig voelen.”
“Zelfs als je de cijfers voor studenten corrigeert, blijft het cijfer vrij hoog liggen”, betwist Zeger Debyser. “En ik wil de cijfers op geen enkele manier minimaliseren. Een fietsdiefstal is echt wel een probleem. Er blijft criminaliteit in de uitgaansbuurt. De winkeldiefstallen zijn de eerste zes maanden van dit jaar met 40% gestegen! We zien een verschuiving, we vragen een sterkere aanpak.”
“Wanneer ik met nieuwe inwoners praat, hoor je vaak: we voelen ons veilig in Leuven en daarom komen we naar hier. Ik zie wel een toegenomen tendens van druggebruik. Daar moeten we sterk op inzetten." Dirk Vansina, cd&v
Liberaal voor Leuven sluit zich daarbij aan. “Het politiekantoor weghalen op de Grote Markt en naar het station verhuizen, vinden we daarom als signaal zeer slecht. Het creëerde door de nabijheid een gevoel van veiligheid.”
“Ik moet zeggen dat mijn dochters wel eens wat problemen hebben in het uitgangsleven. We moeten een actieplan ontwikkelen rond grensoverschrijdend gedrag. En het Zorgcentrum na Seksueel Geweld bekend maken. We merken dat ouderen zich ook wel eens onveilig voelen, daar pleit ik voor een goed welzijnsbeleid want vaak draait het daar rond eenzaamheid, of zich onveilig voelen als oudere voetganger doordat er veel fietsers zijn. Laten we bekijken of we die twee groepen op meer plaatsen goed van elkaar kunnen scheiden.” David Dessers, Groen
“Meer blauw op straat” is dan weer het mantra bij Vlaams Belang. “Zorg ervoor dat straten niet te donker zijn, zodat de zichtbaarheid groot is, en werk met palen waar je snel op een knop kan duwen als je je onveilig voelt. De KU Leuven heeft dat al op een aantal locaties.”
“Ongeveer elke jonge vrouw die wij spreken, heeft al wel eens iets zoals grensoverschrijdend gedrag meegemaakt, dus daar moeten we werk van maken. Met een paars punt, zoals in Madrid, waar een fysiek toegankelijk punt is waar mensen naartoe kunnen, waar direct hulp is als je zoiets meemaakt. Er is trouwens al een proefproject daarrond dat loopt,” zegt PVDA.
“We hebben geïnvesteerd in meer patrouilles op het terrein, en dat heeft gewerkt, geen politie in een kantoor maar wel direct aanspreekbaar”, antwoordt burgemeester Ridouani.
“We openen een wijkkantoor aan het station, ik denk dat dat een ideale plaats is: het is de drukste plaats in de stad.” Mohamed Ridouani, Vooruit
5. Sport
Wat betreft sport, bleef de Leuvenaar misschien wel wat op zijn honger zitten. Er is nog geen 50 meterbad, en ook de balsportenhal in Heverlee is uiteindelijk niet gerealiseerd. “Niet alle voorziene projecten kunnen gerealiseerd worden, maar het is zeker een doel voor de komende jaren. Voor Vooruit liefst in Haasrode”, zegt Ridouani. “In Kessel-Lo is 50 meter niet mogelijk, tenzij je of DCLA wegjaagt, of KVC Kessel-Lo vraagt om te verhuizen of mensen in de Mellaertsstraat of de Rerum Novarumlaan gaat onteigenen. De ideale plek is echt wel Haasrode, en dan vragen we wel opnieuw budget aan Vlaanderen.”
Over dit dossier is de meerderheid het niet eens, want cd&v pleit wel voor Kessel-Lo. “Het huidige zwembad is versleten, en er moet zwemwater bijkomen in Leuven. Laat ons kijken of het 50 meterbad daar echt niet kan. Er is een studie die onderzoekt of het kan, het gaat de snelste manier zijn, laten we daar eerst naar kijken. En Vlaanderen moet inderdaad mee investeren.” N-VA zit helemaal op dezelfde lijn, al vreest het wel dat Leuven niet genoeg financiële ruimte heeft om een nieuw bad te financieren.
Vlaams Belang ziet sport vooral als middel om jonge mensen weerbaar te maken.
“Wij zijn wel voorstander van een 50 meterbad in Kessel-Lo. Als het past in de omgeving, en als die buurt al het extra verkeer kan slikken.” Britt Huybrechts, Vlaams Belang
LvL spreekt zich nog niet uit, en vraag extra burgerparticipatie. “Vraag het aan de inwoners. Misschien zijn beiden wel mogelijk, als we kijken waar we daar het budget kunnen voor vinden. Want de begroting moet in evenwicht blijven.”
“Wat de balsportenhal betreft, daar zijn we volop mee bezig”, klinkt het bij Groen. “Zoveel mogelijk Leuvenaars laten bewegen is belangrijk. Wij vinden dat de infrastructuur vooral daarvoor moet dienen. Voor Kessel-Lo denken we eerder aan lokale noden, dus een vernieuwing van het 25 meterbad moet er zeker komen. Maar een 50 meterbad, dan spreek je over een bovenlokaal project, daarvoor komt Haasrode meer in aanmerking.”
“Nieuwe sportinfrastructuur is alleszins meer dan nodig, want elk jaar hebben sportverenigingen stress of ze hun zaaluur wel gaan kunnen houden,” merkt PVDA nog op. Anton Nilis wil wel dat dat de stad de uitbating blijft doen, en niet pakweg Sportoase, omdat de prijzen dan plots stijgen.